Mogilany mają starą historyczną metrykę. Do końca XII w. były własnością królewską i książęcą. W 1199r. Leszek, książę sandomierski i krakowski, zwany Białym, obdarował Mogilanami swego przyjaciela wojewodę sandomierskiego Goworka. Po jego śmierci mogilańskie dobra dostają się wojewodzie krakowskiemu Teodorowi, herbu Gryf, co zostało potwierdzone przez księcia krakowskiego Henryka Brodatego.

On to przekazuje, za zezwoleniem króla Bolesława Wstydliwego, włości mogilańskie cystersom z opactwa szczyrzyckiego, którzy władali nimi przez 326 lat. Śladem ich działalności był wzniesiony w Mogilanach drewniany kościół. Parafia została erygowana tu przed 1325r., obejmowała ona wsie: Mogilany, Buków, Kulerzów, Konary, Włosań, Świątniki Górne i prawdopodobnie Chorowice.

W 1560 r., na mocy porozumienia podpisanego przez króla Zygmunta Augusta, cystersi odstępują wojewodzie sandomierskiemu i krakowskiemu Wawrzyńcowi Spytkowi Jordanowi, herbu Gryf wsie: Mogilany, Głogoczów oraz Włosań - w zamian otrzymując - Wilkowisko, Raciborzany oraz część Markuszowa i Poręby. Dziedzic olbrzymich fortun - Spytek, "senator bardzo mądry i zawołany miłośnik ojczyzny", wzniósł w Mogilanach okazały drewniany pałac, który przetrwał aż do 1796 r.

Spytek Jordan był mecenasem nauki i kultury W swej mogilańskiej siedzibie gościł wielu wybitnych twórców, m.in.: ks. Stanisława Orzechowskiego i Mikołaja Reja z Nagłowic, a także czołowego polskiego drukarza XVI w. Macieja Wirzbiętę. Spytek założył w oficynie pałacowej drukarnię, w której Wirzbięta wydrukował znane dzieło Mikołaja Reja, "Żywot człowieka poczciwego".

Po śmierci dziedzica dóbr mogilańskich - Spytka, przechodzą one na własność rodziny Zborowskich (1569), a następnie włada nimi Mikołaj Borek z Trzcińca, herbu Wąż, który w 1604 r. funduje, na miejscu drewnianego kościoła cysterskiego, do dziś w części zachowany jednonawowy kościół murowany, wraz z boczną kaplicą św. Mikołaja. Nowy kościół został konsekrowany w 1608 r. przez sufragana krakowskiego Pawła Dąbskiego. Z końcem XVIII w. mogilańskie dobra, poprzez koligacje rodzinne i spadki, stawały się kolejno własnością rodziny Massalskich, Lubomirskich, Taszyckich, Tarłów i Potockich. W1802 r. od hr. Potockiego Mogilany nabył łowczy sanocki, dziedzic Modlnicy, Józef Nowina Konopka. W rękach Konopków pozostały one do 1939 r., do wybuchu wojny.


MAJÓWKA
we Francji i Hiszpanii
Lourdes-Barcelona
-Costa Brava
27 kwietnia – 4 maja 2025
Zobacz więcej...


Myśl

Pokora i delikatność nie są cnotami ludzi słabych, lecz mocnych, którzy nie potrzebują źle traktować innych, by czuć się ważnymi. | Papież Franciszek